“Ülkelerin sağlık, eğitim ve ekonomik kalkınma göstergelerinde, engelli nüfusun yaşama kalitesi ile engelli nüfusa verilen hizmetin kalitesi önemli bir yer tutmaktadır.
Dünya nüfusunun yaklaşık olarak yüzde 10’u engelli insanlardan oluşurken, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü’nün 2002’de yaptığı engelliler araştırmasına göre; Türkiye’de engelli olan nüfusun, toplam nüfus içindeki oranı yüzde 12.29’dur…”
Uluslararası Ekonomik ve Sosyal Bilimler Dergisinde yer alan bu satırların da yer aldığı akademik araştırmanın amacı “Spor Etkinliklerinin, Engelli Bireylerin Toplumsal Uyumuna ve Sporla Sosyalleşmelerine Etkisinin İncelenmesi”.
Araştırma tarihinden bugüne kadar 7 yıl geçtiğini görmekteyiz.
Artan nüfusa bağlı olarak, ayrıcalıklı (engelli) birey sayısındaki değişkenlik, bu tür bilimsel çalışmaların önemini daha da artırmakta…
Ayrıcalıklı (engelli) bireylerin, spor aracılığıyla sosyal hayatın içinde yer almasıyla birlikte, bu durumun fiziksel ve ruhsal açıdan kazanıma dönüştüğü konusuna her defasında vurgu yapılıyor.
Peki, bu konuda neler yapılmalı?
Bu konuda, bilimsel araştırmaları takip etmek yeterli olduğu kadar, bu araştırma sonuçlarının uygulamaya geçirilmesi de toplumumuz için önem taşımaktadır.
Örneğin, adı geçen araştırmanın sonuç bölümünde yer alan o bilgiler de bu hususta, önemli kaynak oluşturacaktır.
“- Yapılan bu araştırmamızda sporun, zihinsel engelli bireylerin sosyalleşme sürecine olumlu yönde etki yaptığı görülmektedir.
Bu nedenle, sportif etkinliklere katılmaları yönünde çalışmaların yapılması gerekmektedir. Örnek olarak, zihinsel engelli bireylerin yalnızca amatör kulüplerde değil, bunun yanı sıra spor salonlarında da spor yapma imkânına sahip olabilmeleri faydalı olacaktır.
- Her semtte en az bir spor salonunda haftanın belirli gün ve saatleri, engelli bireylerin spor yapabilmeleri için ayrılabilir ki Anayasamızın 59. maddesinde Devletimizin, vatandaşlara spor yapma imkânı sağlamakla yükümlü olduğu açıkça belirtilmektedir. Bu durumda da engelli bireyler, lisanslı bir sporcu olmadan da spor yapma imkânı bulabilecektir.
- Zihinsel engellilerin spora katılımları için sportif etkinlikler yapılmalı ve bu etkinlikler kitle iletişim araçları yoluyla bütün toplumun kesimlerine duyurulmalı ve farkındalık oluşturulmalıdır.
- Engellilerin spor yapma imkânlarının artırılması için Gençlik ve Spor Müdürlükleri bünyesinde engellilere yönelik özel birim oluşturularak, bu alandaki eğitim imkânları artırılmalıdır. Zihinsel engellilerin katılabilecekleri her türlü sportif etkinliğe katılımlarının sağlanması için ailelerden başlayarak okullar, kulüpler ve yerel yönetimlerin böylesi bir çabanın içinde olması yoluna gidilmelidir.
- Spor müsabakalarında engellilere yönelik özel giriş kapısı ve tribünlerin yapılmasına imkân verecek düzenlemeler yapılmalıdır.
- Ülkemizde zihinsel engellilerin sosyalleşmeleri ve toplumsal uyumlarıyla ilgili çalışmalar pek azdır. Dolayısıyla araştırmacılar bu alana eğilmeli ve katkı sağlamalıdır.
- Engelli bireylerin, özel programlarla spor yapmaları gerektiği bir gerçektir. Spor merkezlerinde engelli bireylerin spor yapmalarına ilişkin özel programlar uygulayabilecek antrenörler yetiştirilmelidir.
- Üniversiteler engelliler ile ilgili, sosyal sorumluluk ve farkındalık artırmaya yönelik öğrencilerine seminerler ve eğitimler vermelidir. Üniversitelerde alana özgü Lisansüstü programlar açılmalıdır. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında alana yönelik “anabilim dalı” açılmalıdır.
- BESYO’larda “Engelliler için Beden Eğitimi ve Spor alanında” uzmanlaşmaya gidilmelidir. Beden Eğitimi bölümü öğrencilerine, federasyonlar ve genel müdürlükler devreye sokularak kurs ve sertifikalar verilmelidir.
- Özel Eğitim ve Rehabilitasyon merkezlerinde Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu mezunlarının istihdamları sağlanarak, zorunlu olarak bulunmaları şartı konulmalıdır.
- Üniversitelerde bulunan öğretim elemanlarının özel eğitim alanında hizmet içi eğitimle bilgilendirilmeleri ve engelli öğrencilerine özel eğitim vermeleri sağlanmalıdır.
- Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerine özel eğitim okulları ya da özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde staj imkanı sağlanmalıdır.
- Mezuniyet projeleri ve topluma hizmet uygulamaları derslerinde engelliler için beden eğitimi ve spor alanına yer verilmelidir. Engelliler için Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği alanında standartlar oluşturulmalı ve G.S.G.M ve M.E.B.’nda bu standartlara sahip öğretmenler ve antrenörler istihdam edilmelidir.”
Her defasında, hareket ve egzersiz içeriğinden oluşan sporun “Ayrıcalıklı (engelli) bireyler için neler yapılabilir ki?” sorusunun cevabı, bugün yazımıza konu olan ve benzer bilimsel araştırmalarda da net bir şekilde görmekteyiz.
İslam inancının “İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır” hassasiyetini göz önünde bulundurarak, görev ve sorumluluk yüklenmemiz gerekmektedir!.
.
Ahmet Gülümseyen, dikGAZETE.com